Klanten van ABN Amro, Rabobank, Fortis en ING konden gerust gaan slapen,
luidde de geruststellende boodschap de afgelopen maanden. Nederlandse banken
hadden immers nauwelijks belegd in hypotheken van Amerikanen die zich
eigenlijk geen hypotheek kunnen veroorloven.

De grootbanken suggereerden dat de kous daarmee af was. Dat blijkt een
slag anders te liggen. Donderdag meldde Royal Bank of Scotland dat dochter
ABN Amro 300 miljoen pond (417 miljoen euro) afschrijft op
schuldbeleggingen.

Omdat de Schotten nog bezig zijn met de afronding van de overname van ABN
Amro, kunnen ze een truukje toepassen. De afboeking op ABN Amro gaat van het
vermogen van de Schotse bank af, zodat de winst optisch onaangetast blijft.
De 417 miljoen euro verdwijnt als het ware via de achterdeur. Of zoals
boekhouders plegen te grappen: winst is een keuze.

Andere opdonder: Rabobank krijgt de financiering van een speciaal
beleggingsvehikel niet rond en moet voor voor 5,2 miljard euro hypotheken en
andere leningen terug nemen op de eigen balans. En dat terwijl Rabobank zo
graag prat gaat op z’n eigen AAA-status. Zo kredietwaardig als het maar zijn
kan.

Zowel bij Rabobank als ABN Amro gaat het in essentie om onzekerheid over
pakketjes leningen, waarbij een reeks ‘goede’ leningen is gemixt met enkele
leningen waarbij het risico op wanbetaling groter is. Doordat slechte
leningen er op ondoorzichtige wijze zijn bijverpakt, is de vlam in de pan
geslagen op de kredietmarkten.

In het beleggingsvehikel van Rabobank zitten hypotheken en andere
langlopende kredieten die als onderpand dienen voor kortlopende leningen van
banken. Maar beleggers zijn niet gerust op de degelijkheid van het
onderpand. Zelfs niet als daar het keurmerk van Rabobank op staat.

Rabobank-voorzitter Bert Heemskerk repte in augustus van een "gematigde
blootstelling" aan Amerikaanse hypotheekleningen. Die woorden klinken
enigszins hol, nu de bank ruim vijf miljard aan leningen terug moet nemen op
de eigen balans. Ook al zit daar weinig troep bij.

Vraag is of er bij Fortis, ING en Aegon lijken uit de kast gaan vallen.
Gelet op de klappen die beursgenoteerde banken en verzekeraars hebben
gekregen, zou je denken van wel.

Aan de andere kant zijn de waardeverliezen op de beurs zo groot, dat banken en
verzekeraars het wel erg bont moeten maken, willen beleggers nog echt
schrikken. De afgelopen twee maanden verloor ING zo'n twaalf miljard aan
beurswaarde, ging er bij Fortis elf miljard euro af en bij Aegon vier
miljard euro.

Kom maar op met de bagger.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl